“HEROES”

Ang mga mamamatay-tao, nandadakip, mga kurakot, mga mahilig mang-torture, mga gang-rapists ay di dapat tawaging mga bayani kailanman.

 

Nobyembre 8, 2016

Pinayagan ng Korte  Suprema, ang pinakamataas na korte sa kapuluan, na ilagak ang pinatigas na bangkay ni Marcos sa Libingan ng mga Bayani. Ilang dekada matapos siyang mapatalsik ng mga tao sa salang pagnanakaw at paglabag sa maraming karapatang pantao at pangkalikasan.

Bagama’t noon pa man, hindi ko na personal na kinikila ang Korte Suprema bilang tunay na tagapagtaguyod ng hustisya sa kapuluan, hindi maaaring palipasin na lang ang paksang ito. Nagtatalaga tayo ngayon ng isang tanikala na tatak sa isip ng susunod ng mga henerasyon. Mga henerasyong maniniwala na ang mga nakahimlay sa Libingan ng mga Bayani ay tunay ngang mga bayani. Ipapasa sa kanila ang  isang hinugasang bersyon ng kasaysayan kung saan ang mga makikita ay ang mga kasaganaan ng mga elite noong Martial Law, at hindi ang kawalang proseso sa walang habas ng pagdakip, pagpatay, panggagahasa, at pag-torture.

Marami ang pwedeng magpasubali sa mga “akusasyon” na ito. Marami ding pwedeng magsabi na wala akong alam dahil hindi ako nabuhay noon. Pero hindi maikakaila na marami ang na-torture na buhay pa din, mga ginahasa ng isang platoon ng sundalo, at mga bangkay na hindi pa din nakikita. Implosible din namang ang ilang libong mga tula, kwento, nobela, artikulo, balita na nagsasalaysay ng kawalang-hiyaan ng gobyernong iyon  ay mga kathang-isip lang ng ilang libong katao. Mga sulatin na pilit ipinapaalala sa mga susunod na henerasyon na  lingunin palagi ang mga krimen sa nakaraan para hindi muling mabiktima sa hinaharap.

Sa paggagawad ng tawag na Bayani sa isang tagasikil ng kalayaan ng sariling kababayan, hindi malabong mangyari na magka-lakas ng loob sa hinaharap ang mga nasa kapangyarihan na pagkaitan ng kalayaan ang mas nakararami para sa sarili nilang kasiyahan. Maaari nilang kontrolin ayon sa gusto nila ang presyo ng bilihin, ang sahod, ang mga kalayaan sa pag-oorganisa, ang kahahantungan ng yamang likas, ang internayonal na pangangalakal, ang mga batas mismo,  ang mga nananaisin ng mga batang maging  sa paglaki nila, ang aspirasyon ng mga manggagawa,  ang ideya ng tao ginhawa, ang mabuti at masama. At sa huli, tatawagin  pa ang angkan nila na angkan ng mga bayani. Maaaring hindi na ito lantad at hindi na “martial law” ang itatawag dito, pero ang pagsikil sa kalayaan ay mas swabe ngunit mas malala pa.